Ev îllustrasyon ji alîyê min ve hatiye çêkirin. |
Ey qewmê li paş çiyayê Zêrzewan winda bu u çu. Hun bi ku de
çun?
Foucoult digo “mudaxaleya mekan mudaxaleya hafızayê ye”.
Gelo hafıza çi ye? Gelo bi qasî Arjen Arî bêriya Usivê Filleh dike taxeke
Nisêbînê? Mirovahî çi ye gelo? Gava Pîra İnnê behsa kuştina birayê xwe dikir,
çima gundîya digo êê we zêrê xwe çi kir?
Têkiliya Mekan u Branînan çi ye?
Formulek bo vê tinne ye. Lê gava ku di ser etîmolîyê de
bifikirim, di zimanê kurdî de têkilîyên ne bawerim ku tesadüf hene. Bîr, brîn,
branîn, bîrdarî,( kuyu,yara,hatırlamak,anıt). Di vê mijarê de dixwazim têkiliya
mekan u hafizayê bi vî awayî bifikirim.
Metafora bîrê her tim
berê min dide wê hafızaya reş. Zarok
bum. Li gor gotina, dema brayên ermenî hatibun kuştin li çîyayê Zêrzewan wan
avêtibun bîra. (56 heb bîr hene li wir). Bi deve gundîya: wan jî berî ku bên
kuştin zêrê xwe xwaribun. Pişti laşe wan bibu ax zêr u hestîyan wan tene di bine
bîrê de mabun. Gundîyek ew zêr derxisine ji bine bîrê. Bi zarokatî li du vê
çîrokê, me jî xwe ber dida bine bîrê u li zêra digerîya. Me yekî li ser bîrê
eynik digirt ji bo biriqandina rojê li hundirê bîrê peyda bibe u yekî jî li bine
bîrê li zêra digerîya.
-Eynikê baş bigire, bide vir bide vir.Hah temam. Ooo yek,
do, sê..şanzdeh, heftdeh, nozde serî însan div ir de ne.
Niha bi 19 serî u laşe mirovan de di hundirê bîreke de me. U
vedidim.
-Baş bigre yaw wê eynikê
Niha sînga mirovekî/ê vedidim. Hestiyê parxwê wê/wî
derdikeve. Hinekî din vedidim, vedidim, oqek di aliyê çepê de ye. Oqek di deste
min de heye, oqek ku ji sînga yekî ku ji dile xwe ve hatiye kuştin.
Nêzîkî 15-20 piştra
Melê sibehê derîyê odê lê dixe.
-Rabin em diçin
Bi carekê ve ji nav ciha rabum u min hevalê xwe yê li ranza
ser min radizê şîyar kir. Em derketin.
Niha di minibusekê de ne u em di nava du çîyayan de derbas dibin. Piştî çend
deqqeya em gihiştin. Otobus sekini. Em daketin. Herkes daket ber bi çîya ve
hilkişîya. Germahîya êvarî şikesti ye. Her der bi xemla palaxê zer buye.
Xişînîya pelên çilo tene tên. Li çîyayê hember denge şivan, li wê de hane dengê
asfaltê. Şoqeyê fotir, pantorê qargocîya, di bêrîkek min de metre, li pişt amin
makîneya wêneya, ez u hevalê xwe li paş wan hildikişîn. Piştî em giştin herkesi
xwe bi cih kir u berpirsyarîyên xwe dîyar kir ez u hevalê xwe daketin jêr. Roj
hê nu derdikeve. Li qarşî sibeheka havînê, Baraja Goksu, deşta Bismilê,
ronîyên Dîyarbekir u çîyayê Qerejdax xwiya dike.
Piştî çend sala wekî berpirsê kolana arkelojîk a mîmarî u
dosyakirinê li vir im. (Arkeolojîk kazı mimarî belgeleme uzmanı).
Li ser devê wê bîrê me
-Cixare he ye bi te re?
-Tutin he ye.